Эмне үчүн баланы эмизип жатканда эмчек ооруйт?

Мазмуну:

Дайыма эле оору тынчсызданууга себеп боло бербейт
Маммологго көрүнүү мезгили келгенин кантип түшүнсө болот?
Кантип ооруну алдын алууга болот?

Ымыркай төрөлгөндө, эмчек эмизүү толук кандуу өнүгүү үчүн бардык керектүү заттарды алууга жардам берет1. Кээде жаңы төрөлгөн баланын апасы көйгөйгө туш болот: баланы эмизгенде эмчек ооруй баштайт. Лактация ыңгайлуу өтүшү үчүн, эмне үчүн оору пайда болоорун жана аны кантип жеңилдетсе болорун түшүнүү керек.

Дайыма эле оору тынчсызданууга себеп боло бербейт

Эмчектин жаракалары-бул эмчектин ортосунан анын четине (Ареола) чейин созулган сызыктуу жаракат. Алар бир же эки эмчекте ар кандай тереңдиктеги жалгыз же көп болушу мүмкүн. Жаракалар эмчек эмизгенде же жада калса эмчекке тийгенде оору сезимдери менен коштолот. Зыян канчалык терең болсо, оору ошончолук күчтүү болот. Кээде жаракалар тунук суюктукту же сукровицаны бөлүп чыгарат. Жугуштуу оорулар кызарып, жаралардан ириң бөлүнүп чыгат – инфекцияланган сезгенүү өнүгөт.

Эгерде эмчек эмизгенде апам эмчек ооруса, анда бул табигый себептерден улам болушу мүмкүн2:

Бала төрөлгөндөн кийин сүт бездери сүт чыгара баштайт. Сүттүн кескин агымы көкүрөктү ыңгайсыз сезет: карышуу, кысуу же ачуу. Лактация процесси бир нече айдын ичинде жөнгө салынат. Бул мезгилде Ысык жарктан чыккан оору кадимки нерсе деп эсептелет. Аны менен күрөшүү үчүн, балаңызды эмчекке бат-баттан коюу керек.

Эмчектин жана эмчектин назик териси акырындап тамактанууга ыңгайлашат. Биринчи жолу эмчектерде кичинекей жаракалар пайда болуп, энени оорутат жана тынчсыздандырат. Мындай көйгөйдү чечүү үчүн “элдик каражаттардын” арасында – өз сүтүнүн зыянын майлап, адистер айыктыруучу кремдерди, ланолинди колдонууну сунушташат. Жарылган эмчектерди дарылоо үчүн Бепантен майын колдонсоңуз болот. Анын курамына табигый ланолин3 жана провитамин Прес5 кирет. Май эмизген энелерге ылайыктуу, назик теринин жаракаттан айыгышына жардам берет4.

Эгерде жаракалар терең болуп, эмчектериңизге тийүү өтө оорутса, анда дарыгерге кайрылып, жаракатты дарылашыңыз керек. Андан кийин гана эмчек эмизүүнү уланта аласыз. Жаракалардын негизги себептери: Кичинекей баланын эмчек эмизүүсүнүн туура эмес кармалышы, сүттү сордуруунун туура эмес ыкмасы, узак мөөнөттүү бир эмчек эмизүү, эмчек эмизүүнүн кескин үзгүлтүккө учурашы ж.б. 5.

Маммологго көрүнүү мезгили келгенин кантип түшүнсө болот?

Көкүрөк оорусу дарылана турган көйгөйлөрдүн белгиси болушу мүмкүн. Эмчек эмизген аялдарда эң көп кездешкен патологиялардын бири-сүт бездеринин каналдарындагы сүт тыгыны лактостаз2. Бул шарттын себептери көп:

бездер кичинекей балага караганда көбүрөөк сүт берет;
сүт бези лактациянын кысылышынан же сүттү агрессивдүү сордуруудан жабыркайт;
апам тоютту кескин бүтүрөт ж. б.
Лактостазда аял эмчектеги шишикти сезет; шишик пайда болот, дене табы көтөрүлүшү мүмкүн6. Эгерде лактостаз убагында дарыланбаса, анда лактациялык мастит пайда болушу мүмкүн. Мастит бактериялык инфекция эмчектеги жаракаттарга жана жаракаларга киргенде пайда болот. Бул учурда, температурасы өсүп жатат, баланын энеси алсыз сезип, тамактануу жардам бербейт7. Лактациялык маститти гинекологдун, педиатрдын же эмчек дарыгеринин көзөмөлү астында гана дарылоо керек. Ал консервативдик терапияны дайындайт же оорунун оордугуна жараша ыкчам кийлигишүүнү тандайт.

Эгерде аял баласын эмизгенде эмчек ооруп, бир же эки эмчегинде тиштенип, атып кетсе, анда өтө сейрек учурларда ыңгайсыздыктын себеби вазоспазм (Рейно синдрому)болушу мүмкүн 8. Васоспазманын эмчектеринин түсү кээде өзгөрүп турат: кан агуудан улам кубарып же көк болуп калат. Патологиянын так себептери белгисиз. Маммолог же акушер-гинеколог Кичинекей баланын энесине жекече дарылоону табууга жардам берет.
Ыңгайсыз сезимдер, эмчек аймагында күйүп кетүү, ак каптоо – бул молочницанын белгилери9. Оору эне үчүн гана эмес, бала үчүн да коркунучтуу, анткени анын иммунитети инфекцияны жеңүүгө даяр эмес. Кичинекей баланын оозеки инфекциясы кыйынчылыктарга алып келиши мүмкүн, андыктан дарылоо өз убагында болушу керек. Дарыгер грибокко каршы каражаттарды жазып берет жана оорунун кайталанышынан кантип сактануу керектигин айтып берет.
Эгерде көкүрөк оорусу жогорку температура менен коштолсо, анда тез арада адиске кайрылуу керек.

Кантип ооруну алдын алууга болот?

Эмчек эмизүү эне менен бала үчүн маанилүү процесс. Ал кубаныч гана алып келип, мүмкүн болушунча пайдалуу болушу үчүн 10, доктурга үзгүлтүксүз барып, алдын алуу чараларын сактоо11:

ымыркайды туура тамактандыруу техникасын үйрөнүңүз;
Тамактанып жатканда сол жана оң төштөрдү алмаштырыңыз;
сүттү кол менен же эмчек насосу менен акырын чыгаруу;
туура ыңгайлуу ич кийим кийүү;
жеке гигиенаны сактаңыз, бирок терини жабыркатпоо үчүн эмчек гигиенасын көп жасоодон алыс болуңуз;
ГИПОТЕРМИЯ эмес, стресстүү жагдайлардан алыс болуңуз.

Кош бойлуулукту пландаштыруу, төрөөгө даярдануу жана лактация мезгилинде аялдын тамактануусу // Сибирь медициналык обзору. 2010. №6. 1-13-бб.
Бекарова а.м. Лактациялоочу сүт бези: кам көрүү, алдын алуу, дарылоо. Медициналык кеңеш. 2013. №8. – 69-71-б.
Майдын курамындагы көмөкчү зат.
Памперстин ысыктары жана бепантен жаракалары үчүн май-көрсөтмөлөр, колдонуу, каршы көрсөтмөлөр. https://www.bepanthen.ru/preparaty/deti/bepanthen-maz-ot-oprelostej/
Лактация мезгилиндеги аялдардын эмчек жаракаларынын алдын алуу жана дарылоо // медициналык кеңеш. 2014. 132-136-бб.
Лактостазды дарылоонун заманбап ыкмалары // жаңы медициналык технологиялардын Жарчысы. 2014. №4. 76-80-б.
Россияда 642 төрөт борборунда лактациялык маститти дарылоо тажрыйбасы. Эл аралык сунуштар менен салыштырма талдоо // акушердик жана гинекология архиви. В.Ф. Снегирева. 2015. №2(2). 42-47-бб.
Рейно синдрому клиникалык медицинанын көп тармактуу көйгөйү катары // Альманах. 2014. №35. 94-100-бб.
Кандидоз: этиология, клиника, диагностика, дарылоо. Витебск: ВГМУ, 2010-жыл. 31-97-бб.
Лактацияга таасир этүүчү факторлор / / заманбап педиатрия маселелери. 2013. №12(2). 139-141-бб.

11. Травина м.л., Попов А. Г., Попов С. А., Куликова Е. в. төрөттөн кийинки эрте мезгилде эмчек эмчегинин жаракаларын алдын алуу // заманбап педиатрия маселелери. 2017. №4. 297-303-бб.